Człowiek ten był pierwszym królewskim komisarzem w Świnoujściu, zaufanym króla Prus Fryderyka II. Miasto i port były bowiem królewskie, zbudowane na gruntach królewskich i wszystko co ważnego w mieście się działo wymagało akceptacji króla.
Dr Józef Pluciński • Niedziela [01.01.2012, 09:38:44] • Świnoujście
Dom F.W. Krausego przy ul. Armii Krajowej 1, stan obecny.( fot. Sławomir Ryfczyński )
Z dawnej XIX wiecznej świnoujskiej zabudowy już bardzo mało w mieście się zachowało. Nic w tm dziwnego ponieważ te najstarsze domy, budowane były raczej tandetnie i nie zdzierżyły działania czasu i ludzi. Jednym z nielicznych wyjątków jest budynek stojący na rogu ulic Armii Krajowej i Bolesława Chrobrego. Ma on całkiem ciekawą historię związaną z Fryderykiem Wilhelmem Krause, nazywanym swego czasu z racji bogactwa i znaczenia „Królem Świnoujścia”
Bohater naszego opowiadania F.W. Karuse.( fot. Archiwum autora )
Życiorys tego człowieka nie jest zbyt dobrze znany. Od młodych lat żeglował po świecie, zdobywając doświadczenie handlowe i rozliczne kontakty niemal na całym świecie. W bliżej nieznanych okolicznościach znalazł się w bezpośredniej bliskości króla i należał do jego bliskich współpracowników. W początkach 1784 r. pojawił się on zatem nad Świną jako królewski komisarz, ale otworzył tu także swoje przedsiębiorstwo żeglugowo – handlowe.
W 1800 roku zwodował swój pierwszy statek „Hoffnung” a w kilka lat potem miał już ich kilkanaście. Fortuna przedsiębiorczego, a nadzwyczaj ustosunkowanego senatora, rosła w oszałamiającym tempie, wraz z liczbą statków, których w początkach XIX wieku posiadał już kilkanaście.
Blokada kontynentalna zastosowana przez Napoleona w wojnie gospodarczej z Anglią, pomnożyła jego majątek dzięki szmuglowi, prowadzonemu na wielką skalę . Przez Świnoujście szedł wówczas szlak przemytu z Anglii i jej kolonii, wszelkich zakazanych przez Francuzów artykułów kolonialnych i to na masową skalę. Herbata, kawa, przyprawy korzenne i rum w hurtowych ilościach płynęły na pokładzie jego statków i pod osłoną nocy lądowały na Uznamie.
Dom F.W. Krausego, przy bulwarze nad Świną, późniejsza siedziba niemieckiego Urzędu Celnego, 1937 r.( fot. Archiwum autora )
Krause posiadał wówczas w mieście 6 domów, 4 działki budowlane i liczne hipoteki. Własnością jego były nadto rozległe dobra ziemskie w okolicach Zinnowitz, oraz wielki majątek w Kołbaczu. Jego własność stanowiło 19 morskich statków, co sprawiało, że był największym armatorem w Prusach. Jeśli do tego dodamy znakomite stosunki na królewskim dworze, oraz w berlińskich i szczecińskich urzędach, nic dziwnego, że nosił miano „Króla Świnoujścia”.
Już około 1804 roku zbudował na obecnym skwerze na Wybrzeżu Władysława IV okazały dom, pierwszy piętrowy w Świnoujściu, w którym gościli nawet pruscy monarchowie i panujący z innych krajów. Orientacyjnie w tym miejscu stoi pomnik „Solidarności” 80. W kilka lat potem, gdy rozrosła mu się rodzina zbudował drugi dom, właśnie ten stojący do dziś przy ulicy Armii Krajowej 1. Wówczas był on najwspanialszą, poza kościołem budowlą w mieście. Zachowane do dzisiaj zdobne wejście, wysokie i obszerne pomieszczenia, kunsztowna klatka schodowa nie miały równych sobie w mieście. W pomieszczeniach stanęły sprowadzone z Berlina jasne stylowe meble, blaskiem lśniły starannie woskowane podłogi. Na pięterku znajdował się gabinet senatora Krausego, bogata biblioteka i laboratorium chemiczne. Poza wyjątkowym talentem do interesów, miał on bowiem bardzo rozległe zainteresowania naukowe. Wiele czytał, znał kilka języków. Miał też pewna słabość – hazardową grę w karty, ale o dziwo, grał ze sporym powodzeniem. W życiu prywatnym uchodził za skąpca. Wyrażało się to m.in. w tym, że w jego domu nawet na wystawnych przyjęciach dla miejscowego towarzystwa, serwowane menu rzadko kiedy wychodziło poza śledzia i ziemniaki.