Reprezentująca na spotkaniu Komisję Europejską – Marta Laszczuk wskazała, że 18 kwietnia 2014 r. weszły w życie trzy dyrektywy istotne dla zamówień publicznych, tj.:
1. Reforma prawa unijnego w dziedzinie zamówień publicznych Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE.
2. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2004/17/WE.
3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji.
Termin na ich implementację do prawa krajowego to 18 kwietnia 2016 r.
W bieżącej działalności portów znaczenie będzie miała właśnie dyrektywa koncesyjna. Nakreślony przez KE cel jej wprowadzenia to zapewnienie odpowiednich, zrównoważonych i elastycznych ram prawnych regulujących udzielanie koncesji, gwarantujących skuteczny i niedyskryminacyjny dostęp do rynku wszystkim wykonawcom z Unii oraz pewność prawa, wspierającego inwestycje publiczne w infrastrukturę oraz strategiczne usługi dla obywateli (motyw 1 dyrektywy).
Zasadnicze elementy dyrektywy to:
- definicja koncesji i jej istota (oparte na orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej);
- objęcie dyrektywą zarówno sektora usług komunalnych jak i pozostałych sektorów (wyłączenie z zakresu dyrektywy jedynie sektora wodnego);
- obowiązek publikowania ogłoszeń w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej dla koncesji o wartości równej lub wyższej 5 816 000 euro;
- wskazanie rozwiązań dotyczących zmian kontraktów koncesyjnych w czasie ich trwania, szczególnie jeśli są one usprawiedliwione nieprzewidzianymi okolicznościami;
- wprowadzenie zasad dotyczących kryteriów udziału w postępowaniu i wyboru koncesjonariusza (m.in. publikacja z odpowiednim wyprzedzeniem, zapewnienie obiektywności oraz - brak standardowych, obligatoryjnych procedur udzielania koncesji. W zamian ustanowione zostały gwarancje mające na celu zapewnienie przejrzystości i równego traktowania (w szczególności w przypadku negocjacji).
Jest to pierwsza dyrektywa dedykowana umowom koncesyjnym, która pomoże rozróżnić stosowanie zasad właściwych dla koncesji, od bardziej szczegółowych, odpowiednich dla zamówień publicznych. Wprowadzenie odrębnych uregulowań dla koncesji wynika z ich specyficznych cech - są one bowiem długoterminowymi, złożonymi kontraktami o wysokiej wartości.
Zapisy dyrektywy budzą wiele wątpliwości interpretacyjnych. Stąd zorganizowane spotkanie było doskonałą okazją do wymiany poglądów oraz do dyskusji nad jej treścią.
Uczestnicy spotkania zobowiązali się do dalszej współpracy, zwłaszcza w procesie implementacji zapisów dyrektywy do prawa krajowego.(Monika Woźniak-Lewandowska, ZMPSiŚ SA)