Światowy Tydzień Karmienia Piersią
World Alliance Breastfeeding Action (WABA) to międzynarodowa organizacja zajmująca się upowszechnianiem karmienia piersią. To z jej inicjatywy 1 sierpnia 1990 roku po raz pierwszy rozpoczęto Światowy Tydzień Karmienia Piersią, który w tym roku świętowany będzie już po raz 28. Data nie została wybrana przypadkowo – tego dnia z inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF) podpisano we Florencji Deklarację Innocenti. 29 krajów, w tym Polska, zobowiązało się w ten sposób do wspierania i promowania karmienia piersią.

Mleko mamy jest niesamowite
W pierwszym półroczu życia pokarm kobiecy w pełni zaspokaja zapotrzebowanie niemowlęcia na wszystkie, poza witaminą D i K, składniki odżywcze. Pozwala mu więc na harmonijny, zdrowy wzrost i rozwój. Mleko mamy niesie jednak dla dziecka dużo więcej korzyści:
Wzmacnia jego układ odpornościowy,
Ma działanie przeciwzapalne i przeciwinfekcyjne,
Wspiera układ sercowo-naczyniowy,
Sprzyja zasiedlaniu przewodu pokarmowego malucha przez „dobre” bakterie,
Pomaga kształtować jego preferencje smakowe.
Nie dziwi więc fakt, że dzieci karmione piersią rzadziej doświadczają zakażeń przewodu pokarmowego, w tym ostrych biegunek, zakażeń dróg oddechowych, układu moczowego czy zapalenia ucha środkowego. Karmienie mlekiem mamy zmniejsza także ryzyko wystąpienia u malucha astmy, atopowego zapalenia skóry, a nawet… otyłości.
Karmienie piersią niesie ze sobą korzyści także dla mamy. Pomaga wrócić do masy ciała sprzed ciąży, wspiera odbudowę kości po ciąży i zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jajnika i raka piersi w okresie pomenopauzalnym. Karmienie naturalne to również ważny element budowania bezcennej bliskości między mamą a jej nowonarodzonym dzieckiem.

Co się kryje w mleku mamy?
Woda. Jest głównym składnikiem mleka kobiecego. Dzięki temu karmienie piersią zaspokaja pragnienie dziecka i nie musi być już ono dopajane. Jej zawartość największa jest na początku karmienia oraz latem, gdy dziecko potrzebuje więcej wody.
Laktoza. Plasuje się na pierwszym miejscu wśród składników stałych. To główny węglowodan mleka mamy, który dostarcza dziecku energii niezbędnej do prawidłowego wzrostu i rozwoju.
Tłuszcze. Zawartość w mleku kobiecym rośnie wraz z upływem laktacji. W pierwszych miesiącach życia tłuszcze zaspokajają ponad połowę potrzeb energetycznych dziecka. Są także źródłem DHA. To nienasycony kwas tłuszczowy z rodziny omega-3 ważny dla rozwoju mózgu i wzroku dziecka.
Oligosacharydy mleka kobiecego (HMO). Trzeci pod względem ilości stały składnik mleka kobiecego, w największych ilościach występujący w nim w pierwszych miesiącach laktacji. Nie mają działania odżywczego, ale wspierają odporność dziecka. Stymulują wzrost w jelicie „dobrych” bakterii i pomagają eliminować bakterie chorobotwórcze (patogeny), zmniejszając u dziecka ryzyko infekcji. Najważniejszy ilościowo HMO to 2-fukozylolaktoza (2’FL).
Białka. Stanowią około 1% mleka mamy. To główny składnik budulcowy organizmu. Białka mleka kobiecego to białka wysokiej jakości – ich budowa powoduje, że mogą być najlepiej wykorzystane przez organizm dziecka. Zawartość białka w mleku mamy spada wraz ze wiekiem dziecka, podobnie, jak maleje zapotrzebowanie malucha na ten składnik.
Inne składniki mleka mamy. Pokarm kobiecy zawiera zestaw witamin i składników mineralnych dopasowany do potrzeb noworodka i niemowlęcia, komórki układu odpornościowego, m.in. limfocyty oraz żywe kultury bakterii, np. Lactobacillus reuterii, Bifidobacterium lactis i Bifidobacterium longum.

Jak długo karmić piersią?
WHO zaleca, by niemowlęta były karmione wyłącznie piersią przez pierwszych 6. miesięcy życia. Później karmienie naturalne powinno być kontynuowane – tak długo, jak będzie to pożądane przez mamę i dziecko, przy jednoczesnym wprowadzaniu pokarmów uzupełniających.
Karmienie piersią nie zawsze jest jednak łatwe, mamy potrzebują więc silnego wsparcia. Niedawno Instytut Promocji Zdrowia i Dietoterapii przeprowadził we współpracy z programem edukacyjnym dla rodziców Zdrowy Start w Przyszłość badanie* z udziałem ponad tysiąca mam karmiących piersią. Wynika z niego, że w przypadku aż 45% z nich powodem zakończenia karmienia piersią był brak pokarmu, a dla kolejnych 23% były to trudności w karmieniu. Gdy pojawiają się takie problemy, warto od razu porozmawiać o nich z położną czy lekarzem pediatrą – mogą być oni dla zagubionej mamy nieocenioną pomocą. Odpowiednio zaplanowane wsparcie laktacyjne wielu karmiącym kobietom mogłoby pomóc podtrzymać laktację i wydłużyć czas karmienia naturalnego.

Mleko mamy jest naprawdę niesamowite. Warto więc wspierać karmienie piersią szczególnie, że nie jest to trudne i może robić to każdy, nie tylko doradcy laktacyjni. Spróbuj odciążyć karmiącą mamę w jej codziennych obowiązkach, podnoś ją na duchu za każdym razem, gdy ma wątpliwości, czy podoła i akceptuj przystawianie dziecka do piersi w miejscach publicznych. To małe rzeczy, które znaczą tak wiele.

*badanie przeprowadzone przez IQS w okresie 27.04-08.05.2018 na grupie 1024 kobiet karmiących dziecko piersią w chwili badania lub w przeszłości, matek dzieci w wieku 6-18 miesięcy.

Źródła:
1. Kamińska-El-Hassan E., Mikulska A., Wójtowicz J., Witkowska-Zimny M.: Komponenty komórkowe mleka kobiecego. Post N Med 2017; XXX(09): 493-499.
2. Kowalska D., Gruczyńska E., Bryś J.: Mleko matki – pierwsza żywność w życiu człowieka. Probl Hig Epidemiol 2015, 96(2):387-398.
3. Szajewska H., Horvath A., Rybak A., Socha P.: Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne/Pediatria, 2016, 13:9-24.