POGODA

Reklama


Wydarzenia

iswinoujscie.pl • Niedziela [31.05.2020, 13:39:31] • ¦winouj¶cie

Tak by³o: Jak statki So³dek i Wieczorek transportowa³y polskie czarne z³oto

Tak by³o: Jak statki So³dek i Wieczorek transportowa³y polskie czarne z³oto

fot. Andrzej Ryfczyñski / archiwum

Najpierw by³ port morski od 1747 roku, pó¼niej od 1765 roku by³o miasto ¦winouj¶cie. Pó¼niej przy ulicy Bunkrowej sta³y dwa d¼wigi portowe. To tutaj by³ pocz±tek masowych prze³adunków wêgla i rudy ¿elaza. To niemal sta³e miejsce za³adunku legendarnego pierwszego polskiego statku s/s So³dek.

Po 1945 roku Polska znalaz³a siê w izolacji i musia³a sobie radziæ. Jednym ze sposobów by³a sprzeda¿ wêgla. Brakowa³o twardej waluty. By³ za to wêgiel . Niestety, by³ te¿ problem: jak go wywie¼æ. W Stoczni Gdañskiej podjêto siê budowy ma³ych masowców typu B30. Pierwszym z nich by³ rudowêglowiec dla P¯M w Szczecinie s/s So³dek. Na zdjêciach, które zrobi³em przed laty, odnalaz³em So³dka – B30/1, a tak¿e jednostki: Brygada Makowskiego B30/3 i Wieczorek B30/6. Wieczorek by³ ostatnim dla Polski statkiem. Pozosta³e z 15 jednostek po modernizacji by³y budowane dla ZSRR.

Tak by³o: Jak statki So³dek i Wieczorek transportowa³y polskie czarne z³oto

fot. Andrzej Ryfczyñski / archiwum

Pierwszy rejs So³dka, pod dowództwem kpt. ¿.w. Zbigniewa Rybiañskiego, odby³ siê 22 pa¼dziernika 1949 roku do Szczecina. Tam 3 dni pó¼niej uroczy¶cie podniesiono banderê. Jednostka p³ywa³a 31 lat. Mia³a na swym koncie 1479 podró¿y morskich i przewóz ponad 3,5 miliona ton ³adunku. Dzisiaj s/s So³dek, pierwszy wybudowany w Polsce statek, stoi w Gdañsku jako muzeum. Ten wyj±tkowy statek nie by³ spawany, ale nitowany. Do budowy tego rudowêglowca zu¿yto oko³o 300 tysiêcy nitów, co stanowi³o 6% ciê¿aru statku. Tani w eksploatacji „So³dek" posiada³ 4-cylindrow± maszynê parow±. Wyprodukowa³a j± ¶l±ska huta „ZUT Zgoda" w ¦wiêtoch³owicach. Wystarczy³o trochê s³odkiej wody i wêgla i... mo¿na by³o p³yn±æ.

Tak by³o: Jak statki So³dek i Wieczorek transportowa³y polskie czarne z³oto

fot. Andrzej Ryfczyñski / archiwum

Poka¿ê Wam dzi¶ kilka unikatowych zdjêæ, których nawet Muzeum w Gdañsku nie posiada. Na przyk³ad takich, jak So³dek i Wieczorek stoj± przy kei w ¦winouj¶ciu podczas za³adunku. Albo powitanie w 1968 roku przy nabrze¿u na Bunkrowej, po rekordowym tona¿u w 20. rocznicê po³o¿enia stêpki.

Tak by³o: Jak statki So³dek i Wieczorek transportowa³y polskie czarne z³oto

fot. Andrzej Ryfczyñski / archiwum

P¯M w Szczecinie mia³a 5 statków tego typu. P³ywa³y wy³±cznie do portów europejskich. G³ównie jednak do elektrowni w Kopenhadze. Regularno¶æ dostaw dobrego taniego polskiego wêgla do elektrowni w stolicy Danii by³a gwarantem niezawodno¶ci dostawy energii elektrycznej. Jednak raz zdarzy³o siê nieszczê¶cie. Na prze³omie stycznia i lutego 1963 roku elektrownia w Kopenhadze prawie siê zatrzyma³a. By³a zima stulecia i czê¶æ Ba³tyku, z portem w ¦winouj¶ciu, na prawie dwa miesi±ce zamarz³a. Pamiêtam, ¿e Duñczykom pomogli wtedy Anglicy i jako¶ przetrwali.

Dzisiaj tej starej elektrowni w Kopenhadze ju¿ nie ma. Nie zburzono obiektów. Jest teraz tam ekskluzywna dzielnica mieszkaniowa i tereny przeznaczone na kulturê i sport z piêkn± du¿± hal± widowiskowo-sportow±. Korzystaj±c z okazji, poka¿ê Wam te¿ zdjêcia z Kopenhagi, które wykona³em w 2016 roku.

Tak by³o: Jak statki So³dek i Wieczorek transportowa³y polskie czarne z³oto

fot. Andrzej Ryfczyñski / archiwum

Wróæmy jeszcze do naszego miasta. Wêgiel ze ¦l±ska dociera³ wtedy do ¦winouj¶cia przewa¿nie barkami. Z kolej± by³y wtedy trudno¶ci. Trasa kolejowa po demonta¿u jednej linii torów przez Rosjan wzd³u¿ Odry by³a niewydolna. Poza tym dawny w±wóz w Woliñskim Parku Narodowym by³ za w±ski i stromy. Dopiero na prze³omie lat 60-tych i 70-tych po modernizacji i nowym przekopie , a pó¼niej tak¿e elektryfikacji , do nowego ¦winoportu wêgiel ze ¦l±ska by³ dostarczany kolej±. Wcze¶niej wagony z wêglem wje¿d¿a³y na stacjê osobow± na trzeci tor i pó¼niej by³y przetaczane przez ulicê pod d¼wigi na ulicy Bunkrowej. Trwa³o to do¶æ d³ugo i blokowa³o ruch do promów. Dzisiaj ju¿ tego nie ma.

Tak by³o: Jak statki So³dek i Wieczorek transportowa³y polskie czarne z³oto

fot. Andrzej Ryfczyñski / archiwum

Port to te¿ nasze ¿ycie. Temat jest nie do wyczerpania. Trasa ¦winouj¶cie - Kopenhaga, to wa¿na, bo by³a najtañsza i najkrótsza morska droga transportu wêgla z Polski masowcami.

Bardzo Was proszê o dzielenie siê ze mn± wszelkimi informacj± o historii naszego portowego miasta. Nasi mieszkañcy pracowali na d¼wigach, w Kapitanacie Portu, pilotówkach, nawigacji itd. Pewnie ka¿dy mia³ swoj± historiê. Dzielcie siê ni± z nami! Zachêcam!

Andrzej Ryfczyñski

¼ród³o: www.iswinoujscie.pl


komentarzy: 29, skomentuj, drukuj, udostêpnij

Twoim Zdaniem

Dodaj Komentarz

Dodaj±c komentarz akceptujesz
Regulamin oraz Politykê prywatno¶ci.

Zauwa¿y³e¶ b³±d lub komentarz niezgodny z regulaminem?
 
Ogl±dasz 1-29 z 29

Go¶æ • Wtorek [02.06.2020, 16:41:55] • [IP: 89.151.38.***]

kO£CHOZY ¯YWNOSCIOWE ??pOJECIA CZ£OWIEKU NIE MASZ I NIE WIESZ O CO CHODZI. A tobie chodzi o Kaczora i polityczne uk³ady..Rolnicy zostali oszukani przez Balcerowicza i Kosiniaka. Czas najwyzszy aby umniejszyc role POSREDNIKOW I OKRADANIE rolnikow. Sprywatyzowano magazyny i przetwórnie i rolnik jest uzale¿niony od nich.

Go¶æ • Poniedzia³ek [01.06.2020, 11:10:34] • [IP: 31.11.128.**]

A pamietacie most weglowy?.

Go¶æ • Poniedzia³ek [01.06.2020, 07:37:33] • [IP: 178.238.247.***]

Pamiêtam ten statek So³dek, mój tata na nim.plywa³. Ach to by³y czasy !

Go¶æ • Poniedzia³ek [01.06.2020, 07:37:30] • [IP: 62.69.253.**]

To by³ ciê¿kij czias, skaza³ so³dat, d¼wigaj±c zegar...

Go¶æ1 • Poniedzia³ek [01.06.2020, 07:33:27] • [IP: 178.238.250.***]

Panie Andrzeju tory do ¦winouj¶cia na Wolinie zdemontowali Polacy za Gierka!

Go¶æ • Poniedzia³ek [01.06.2020, 06:22:40] • [IP: 176.221.123.**]

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 22:10:23] • [IP: 188.147.100.***]Fakt..a dzisiaj??Tylko zmiana BOSSA mafi.Dobra zmiana cieszy sie ze Ameryce wszystko oddaja.Dzisiaj mied¿ jest w cenie a nie wêgiel jedyna ró¿nica.

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 22:16:04] • [IP: 87.78.224.**]

Do IP 123. ...to Swinoujscie - Swinemünde, bylo Niemieckim miastem? Tosz to szok, nie wiedzialem? To znaczy, ze co? Zyjemy na nie swoich terenach? Prawnie i Sprawiedliwie powinny ziemie te byc oddane prawowitym wlascicielom, a zaborcy ukaranii?

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 22:10:23] • [IP: 188.147.100.***]

To nie by³o polskie czarne z³oto, tylko wspólny z ZSRR surowiec - nawet zbudowano szerokotorow± liniê ze ¦l±ska do ZSRR. Drenowali nas Sowieci, a w zamian dawali" ochronê". Typowy uk³ad mafijny, ¶ci±ganie haraczu.

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 21:44:22] • [IP: 94.254.239.**]

Wspaniale zdjêcia, Panie Andrzeju, co¶ na ten temat wiem, bo przepracowalem na tym nabrze¿u 39 lat .

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 21:31:46] • [IP: 77.252.63.**]

Jak ten So³dek ma³y przy tym nabrze¿u. A w Gdañsku przy O³owiance przyt³acza otoczenie

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 21:13:31] • [IP: 95.41.68.***]

Ci±gnie wilka do lasu. Strasznie têsknicie za minion± epok±.

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 20:34:53] • [IP: 188.146.190.**]

Bêd± pó¼nym wieczorem dodane dwa zdjêcia z tej serii: s/s Pstrowski i s/s Brygada Makowskiego.

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 20:22:16] • [IP: 176.221.123.**]

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 16:13:36] • [IP: 176.221.113.**]No i kler znal zwoje miejsce i nieokradal tak narodu.

Go¶æ.wspaniale zdjecia . • Niedziela [31.05.2020, 20:10:13] • [IP: 94.254.239.**]

Pamiêtam Te widoki. przepracowalem w porcie prawie 40 lat. na tym nabrze¿u.

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 20:08:36] • [IP: 176.221.123.***]

Komunistyczna Polska budowa³a statki dla Komunistycznej Rosji za darmo aparatura to by³a kupowana na zachodzie za Dolary

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 19:57:47] • [IP: 176.221.123.***]

historia widzimy jak siê ¿y³o w Komunistycznej Polsce Dzisiaj jest Katolicka Polska to Nasz Kraj to Nasza Ojczyzna ale si³y Zydowskie i Komunistyczne próbuj± odebrac W³adzê Katolikom

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 19:50:26] • [IP: 176.221.123.***]

na zdjeciu widzimy basen pó³nocny a tam cumuj± rosyjskie okrêty wojskowe

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 19:17:38] • [IP: 178.238.248.***]

Tak, ludzie nie pedziliza kasa.Facet nie rosmieszaj mnie bo mam zajady.A kto z tym biznesem pomykal, po skandynawskich, Niemieckich portach.Deweloperow nie bylo a i ofszem, tylko jak nazwac, wierchuszke w kazdej spoldzielni, jak bylo ciezko dostac mieszkanie.Zreszta nie za darmo.Co do Nimcow.Do tej pory przeklinaja moment, ze dawne demoludy weszly do Uni.Mieli spokuj porzadek.Welkim przeciwnikiem byla ttez Hiszpania.Gdy sie na ta keje patrzy, na ten nowoczesny statek, lza sie w oku kreci.Tak bylo fajnie

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 18:54:03] • [IP: 62.69.253.**]

Eksportowali¶my wêgiel za totalne grosiwo gdzie siê da³o. Teraz importujemy. .. Polskie kopalnie s± zamykane.

Go¶æ FIKO£ • Niedziela [31.05.2020, 18:46:43] • [IP: 95.41.41.**]

Na tych d¼wigach, De 105 i De 107 produkcji czeskiej - o ud¼wigu 7 ton, oraz na De 155 i De 156 produkcji niemieckiej stawia³em pierwsze kroki ucz±c siê za³adunku i roz³adunku statków z rud± i wêglem na BOS-ie... 105 i 107 mia³y w kabinie odwrotnie zainstalowane nastawnice wci±garek zamykania i podnoszenia, to normalne u Czechów, tak jak i biegi w motocyklach JAWA..😜

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 18:10:08] • [IP: 37.47.189.**]

Byli to prawdziwi marynarze dzi¶ te¿ jeszcze mo¿na spotkaæ pracowitych marynarzy ludzi z pasj± oraz wiedz±cych dok³adnie co to za fach znam paru ale w uk³adach zak³adowych s± to ludzie ma³o op³acani oraz przewa¿nie nie doceniani przez kierownictwo które wywodz± siê z zak³adów fryzjerskich nie ubli¿aj±c fryzjerom mam na my¶li ludzi zajmuj±cych siê sprawami morskimi nie maj±c o tej profesji zielonego pojêcia dla nich nie wa¿ny cz³owiek tylko ich portfel serdecznie pozdrawiam szanowny panie Andrzeju a dla prawdziwych marynarzy stopy wody pod kilem ahoi

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 17:09:40] • [IP: 62.69.252.***]

Kopenhaga, Trzy Kominy to by³a najlepsza trasa dla przemytu flaszek i fajek. to by³y piêkne czasy. Do listy proszê dopisaæ m/s Pstrowski

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 16:31:48] • [IP: 83.137.6.***]

TAK ZA NÊDZNEGO DOLARA LUB ZA GROSZE EKSPORTOWALI¦MY WSZYSTKO SAMI CHODZ¡C Z GO£¡ DUP¡ NA CHWA£Ê ZWI¡ZKU RADZIECKIEGO I KRAJÓW DEMOLUDÓW. BYLI¦MY MURZYNAMI ZSSR I CA£EJ TEJ BANDY PRL I CH... I... W D. ... KACZOR TAK SAMO CHCE BUDOWAÆ KO£CHOZY ¯YWNO¦CIOWE.

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 16:13:36] • [IP: 176.221.113.**]

Piêkne czasy bez Niemców i bez deweloperów. Nie by³o takiego zdzierstwa. Ludzie byli ¿yczliwsi i nie pêdzili za kas± jak teraz.

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 16:11:44] • [IP: 176.221.123.***]

Wojsko Rosyjskie 05 maja 1945 r zdoby³o niemieckie Swinemunde a 28 Pazdziernika 1992 r opu¶ci³o ¦winoujscie

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 16:02:31] • [IP: 176.221.123.***]

Kwiecieñ 1964 r przy Latarni Morskiej Basen Trymerski Uroczyste po¿egnanie Wojska Rosyjskiego Jak Ludzie sie cieszyli p³akali ¿e nareszcie bêd± mieszkania dla Ludzi ¿e chleba ju¿ nie trzeba bêdzie kupowac w sklepie po pó³ bochenka bo te wojsko zabiera³o z piekarni ca³e samochody 400 bochenków i wiecej Ale potem Dzielnicê Portow± i Dzielnicê Osiedla Le¶nego przy ulicy Artyleryjskiej Mieszkañcy musieli opu¶cic bo Komuni¶ci zaczeli Budowê ¦winoportu a Statków przybywa³o coraz wiêcej po wegiel bo by³ bardzo tani za dolary

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 14:45:59] • [IP: 176.221.123.***]

Ach. A ja ju¿ wspominam ten piêkny prom który Premier zaatakowa³ m³otkiem wbijaj±c gwo¼dzia w stêpkê w czerwcu 2017 roku. Niebawem kolejna rocznica.

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 14:07:13] • [IP: 176.221.123.**]

Liberciaki...pierwsze tasmowo produkowane statki po wojnie zaadoptowane u nas.

Go¶æ • Niedziela [31.05.2020, 14:05:19] • [IP: 176.221.123.***]

Droga redakcjo, Panie Andrzeju. ponownie uderzy³ Pan w czu³± miejsce wspomnieñ a¿ siê ³zy pola³y. Historia ¦winouj¶cia i mieszkañców. Piêkne wspomnienia to by³y czasy, oj! by³y. Uk³ony dla redakcji.

Ogl±dasz 1-29 z 29
■ Wiesz o czym¶ o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wy¶lij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czym¶ o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wy¶lij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czym¶ o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wy¶lij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czym¶ o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wy¶lij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czym¶ o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wy¶lij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czym¶ o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wy¶lij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czym¶ o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wy¶lij mms na numer 602 657 344
■ Nasze dziewczêta ze ¦winouj¶cia i ich opiekun i choreograf Izabela Gromek - ¦wi±tek zdoby³y pierwsze miejsce w 27 FESTIWALU TWÓRCZO¦CI DZIECIÊCEJ WOJSKA POLSKIEGO . TEATR TAÑCA GOTHIKA PO RAZ DRUGI Z RZÊDU ZOSTA£ LAUREATEM 27. FESTIWALU TWÓRCZO¦CI DZIECIÊCEJ WOJSKA POLSKIEGO ORAZ NAGRODY SPECJALNEJ POLSKIEJ GRUPY ZBROJENIOWEJ. TEATR TAÑCA GOTHIKA 🥇🏆 Liliana O¶mialowska, Nadia Guzik, Wiktoria Mokrzycka, Zofia Ta³anda, Hanna Pu¼niak, £ucja Drachal, Luiza Kradyna, Ida ¦wi±tek, Zuzanna Wlczak, Julia Tarnowska. Tytu³ widowiska tanecznego: "JESZCZE POLSKA NIE ZGINE£A, KIEDY MY ¯YJEMY" 🇵🇱 ■