iswinoujscie.pl • Poniedziałek [04.08.2025, 18:17:03] • Świnoujście
Wycinki z kronikarskich annałów Świnoujścia cz.10

Uprzątanie gruzów w Świnoujściu – foto ze zbiorów Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Świnoujściu(fot. Archiwum
)
Kolejny, dziesiąty odcinek zapisów z historii miasta Świnoujście będący wynikiem przeglądania, wybierania , opracowywania, weryfikowania i uzupełniania informacji ujętych w różnych źródłach. Między innymi są to kronikarskie notatki świnoujskiego historyka Andrzeja Wrońskiego, historyka i archiwisty dr Józefa Plucińskiego, informacje archiwalne choćby z zasobów Archiwum Państwowego i innych mniej lub bardziej dostępnych opracowań. Warto się podzielić tymi faktami nieznanymi, zapomnianymi lub też mało znanymi dla większości mieszkańców. Taka wycinkowa prezentacja zdarzeń i ludzi daje pewną wiedzę i rysuje obraz Świnoujścia na przestrzeni lat. Poniżej nieco wybranych, interesujących jak się wydaje informacji.
Październik/Listopad 1945 r. Zorganizowano Referat Zdrowia i Referat Społeczny. Rozpoczął działanie lekarz powiatowy i uruchomiono oddział ogólny Szpitala Powiatowego. Otwarto apteki w Świnoujściu i Międzyzdrojach.
21 maja 1964 r. Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Świnoujściu przyjęło kompleksowy program uprzątnięcia gruzów i ruin na terenie powiatu przedstawiony przez Powiatowy Zespół Koordynacyjny. W pierwszym etapie (do 22 lipca 1964 r.) ujęto uporządkowanie terenów przy szlakach komunikacyjnych, a w drugim (do 31 grudnia 1965 r.) zlikwidowanie 53 gruzowisk o kubaturze 1.710 m3 (w maju 1964 r jest jeszcze 140 gruzowisk o kubaturze 2.907 m3). (foto 1)

Na zdjęciu z prawej strony fragment Przychodni Obwodowej w Świnoujściu w ostatniej fazie budowy – foto ze zbiorów Andrzeja Ryfczynskiego.(fot. Andrzej Ryfczyński / archiwum
)
19 stycznia 1966 r. w Świnoujściu-Warszowie ukończono prace przy nowym budynku dla Szkoły Podstawowej nr 2 zrealizowanej w ramach akcji 1000 szkół na 1000-lecie Państwa Polskiego.
Wrzesień 1967 r. W Świnoujściu i Międzyzdrojach grupa filmowców nakręcała ujęcia plenerowe do filmu „SKOK” w reżyserii Kazimierza Kutza z udziałem Daniela Olbrychskiego i Mariana Opani.
Marzec/kwiecień 1968 r. W specjalnym, nowo wzniesionym budynku rozpoczęła prace Przychodnia Obwodowa w Świnoujściu. W obiekcie zostały również ulokowane: druga w tej części miasta apteka leków gotowych, Stacja Pogotowia Ratunkowego, Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna , Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej, biuro Oddziału Powiatowego PCK oraz Powiatowa Poradnia Wychowawczo Zawodowa. (foto2)

Początki budowy Internatu Międzyszkolnego – foto ze zbiorów Andrzeja Ryfczynskiego.(fot. Andrzej Ryfczyński / archiwum
)
Przełom czerwca i lipca 1968 r. Ostatecznie zorganizowano plażę strzeżoną na Warszowie ( w związku z przejęciem okolicznych obszarów prace organizacyjne rozpoczęto w lipcu 1964 r.,, zaś wstępne otwarcie ośrodka plażowego – bez komisyjnego odbioru – nastąpiło w czerwcu 1966 r.)
Czerwiec 1969 r. Konserwiarnia „Odry” ” po dostawie przez „Jamno”, „Morskie Oko” i „Morąg” 98 ton surowca (z Georges Bank) wyprodukowała pierwszą, próbną partię krewetek, w oparciu o technologię opracowaną w 1968 r.
12 października 1970 r. przy Liceum Ogólnokształcącym w Świnoujściu oddano do użytku nowy budynek Internatu Międzyszkolnego. (foto 3)

Trawler B-18 „Homar” w doku Stoczni Remontowej „Odry” – foto (1969 r.) ze zbiorów Archiwum Andrzeja Ryfczyńskiego z Archiwum Państwowego w Szczecinie Oddział Międzyzdroje -Biała Góra.(fot. Andrzej Ryfczyński / archiwum
)
Sierpień 1971 r. W czynie społecznym z inicjatywy MKS „Flota” i Polskiego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki w Świnoujściu ukończono remont i rozbudowę kortów tenisowych.
19 sierpnia 1972 r. zawinął z Hamburga do Świnoujścia pierwszy statek pasażerski bandery Republiki Federalnej Niemiec (RFN) - m/s „Europa” (21.514 BRT). Na pokładzie było 582 pasażerów z RFN, Holandii, USA, Szwajcarii, Francji, a nawet z Peru. Turyści zwiedzili Szczecin i Międzyzdroje.
19 września 1973 r. Zakończył się w Świnoujściu I Międzynarodowy Plener Bałtycki Malarzy z udziałem 17 plastyków z Danii, Finlandii, Francji, Węgier i Polski. Wystawę poplenerową zorganizowano w Klubie Morskim Domu Rybaka.
31 grudnia 1973 r. PPDiUR „Odra” dysponując 40 jednostkami ( B 10 i B 14 – 2, B 18 – 9, B 20 -14, B 23 – 9 i B 418 – 6) osiągnęła połowy wielkości 150.630 ton. (foto 4)
4 kwietnia 1974 r. w Świnoujściu przebywał w towarzystwie Prezesa Rady Ministrów Piotra Jaroszewicza i jego małżonki premier szwedzki Olof Palme wraz z małżonką (szwedzki polityk zginął 12 lat później w zamachu). Po powitaniu na lotnisku w Goleniowie delegacja udała się do Świnoujścia. Goście zwiedzili bazę promową i prom „Wawel”, a następnie wodolotem „Meteor” udali się do Szczecina.
Maj 1975 r. Z myślą o turystach zagranicznych „Orbis” uruchomił wypożyczalnię samochodów. Dysponuje ona pięcioma samochodami Fiat 125p. Chętnie korzystają z nich goście zagraniczni. „Orbis” wypożycza też auta dla instytucji i przedsiębiorstw.
1 marca 1977 r. Państwowa Komunikacja Autobusowa (PKS) uruchomiła szybkie połączenie autobusem „Lux” do Szczecina i z powrotem. Czas przejazdu to 90 minut. Wyjazd o godz. 7.20 i powrót o godz. 16.40. Koszt biletu 80 zł. Bilet na niewiele szybszy wodolot kosztuje już 130 zł.
Krzysztof Nowak
Kronikarz Miejski
Urząd Miasta Świnoujście
Wszyscy w garniakach pracowali przy rozbiórce.
salon gier :)
A po wszystkich tych katastrofach jakie dotknęły to miasto po wyzwoleniu na początku 70 lat nastąpiła eksplozja rozkwitu, powstała MSR, Odra nabrała pełnych obrotów w produkcji żywności port pracował na pełnych obrotach a miasto rozbudowywało się na potęgę do tego dzielnica wypoczynkowa i miasto przeżywały istny nalot wczasowiczów lub jak to wtedy mówiono stonka, w sklepach brakowało wszystkiego nawet wody wtedy zabrakło gdyż jedyne ujęcie wody zostało zablokowane przez, , kochających, , sąsiadów gdyż im jeziorko będące na ich terenie wyschło wyssane przez pompy.ujecia co zmusiło do pośpiesznej budowy ujęcia na paprotnie i jako pierwsze ujęcie tzw parkowe czego resztki są za ośrodkiem szkoły morskiej na końcu kapitańskiej gdzie była klapa z dostosowaniem wody do norm pitnych. Co być może czeka nas z najnowszym ujęciem z mulnika. A co nas czeka w sytuacji gdy nie ma takich firm dających zatrudnienie tysiącom ludzi? To widać po okolicznych wioskach gdzie nic nie ma.
No nareszcie doczekałem wspomnień jak jak wyglądało Swinoujście po wojnie jak wywożono z Świnoujścja cegłę na odbudowę Warszawy, to powinno być pokazywane non stop dla potomnych i nawet w Szkołach powinny być pogadanki na ten temat. Pan Pluciński to wielki Historyk on to zgromadził, widzę że tu Pan Nowak taż się zrehabilitował zaczyna pisać trochę prawdy i to powinno tak być a nie propaganda, chcemy prawdy..
Tak było , pamiętam wszystko (szkoda tylko tej starej budowli z tymi przepięknymi wieżyczkami) . Pozdrawiam
To się powinno nazywać, , Jak, , demokracja, , doprowadziła do upadku, , okno na świat, , Świnoujście.
Na drugim zdjeciu na rogu byl salon gier Molendy. Pamietacie? Oj działo tam się, działo. Jak się wchodziło to po lewej Pan Molenda wymieniał pieniądze.
i to jest to co robi kronikarz na etacie miasta ??
lubię oglądać takie stare fotki
A w bunkrze w prawym dolnym rogu byly skory z pieskow ktore zjedlismy jako szaszlyki na plazy. Slynna afera - znalazlem tam razem z moim Dziadkiem skore z naszego psa ktory gdzies zaginal.
Drugie zdjęcie pierwszy po lewej dom tam mieszkałem Wyspiańskiego 61, tam też był zakład szewski Pana o nazwisku Kmito znana Rodziną w Świnoujściu
Pierdu, pierdu! W garniturach porządkują gruz, do zdjęcia się wierchuszka ustawiła.
Gość • Poniedziałek [04.08.2025, 21:06:25] • [IP: 89.151.24.**] 10 annałów przez ponad rok. Człowieku za mim coś napiszesz to sprawdź znaczenie słowa, masakra.
10 annałów przez ponad rok. Czy nie taniej dla podatnika byłoby zamówić taką kronikę w ramach umowy o dzieło/zlecenia niż etat dla kronikarza? Ta kronika droga będzie.. oj droga
Super artykuł, proszę o więcej.
rozwalanie domow zdatnych do zamieszkania nazywano porzadkowaniem terenu zniszczono kulture budowlana na ktorej poziom swinoujscy fachowcy chca dolaczyc za pomoca silikonu brawo polacy
W przychodni pamiętam, że była też baza zabiegowa.Interant też pamiętam, dwa lata później zaczynałam liceum.
Na drugim zdjeciu na rogu byl salon gier Molendy. Pamietacie?