Jak co roku przed 17 grudnia, kiedy doszło do powstania robotniczego o godne życia w wyniku którego w Szczecinie zginęło 16 osób, na Cmentarz Centralny przybyli ci, którzy chcieli uczcić pamięć zamordowanych. Ceremonię ku czci ofiar Grudnia’70 zorganizowały wspólnie Stowarzyszenie Społeczne Grudzień ’70 - Styczeń ’71, NSZZ Solidarność Pomorza Zachodniego i szczeciński oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Zebrali się przy Pomniku Ofiar Grudnia 1970.

- Komunistyczna władza, która sama nazywała siebie „ludową” wysłała wojsko i milicję, by strzelały do demonstrujących o godne życie obywateli - powiedział przy pomniku dyrektor szczecińskiego IPN Krzysztof Męciński. - To były najważniejsze wydarzenia w powojennej historii Szczecina. Gdyby nie protesty w grudniu 1970 roku nie byłoby Solidarności, dzięki której żyjemy w wolnej, niepodległej Polsce - przypomniał.

Modlitwę za ofiary Grudnia’70 odmówił wikariusz biskupi, ks. prałat Aleksander Ziejewski.

Zebrani na cmentarzu spod pomnika udali się na groby 13 pochowanych tu ofiar grudniowych wydarzeń.
Znicze zapłonęły kolejno na grobach:
Zbigniewa Semczyszyna
Janusza Wrzodaka
Edmunda Bałuki
Stefana Stawickiego
Wojciecha Woźnickiego
Waldemara Szumińskiego
Edwarda Prysaka
Juliana Święcickiego
Michała Skipora
Zdzisława Nagórka
Stanisława Nadratowskiego
Stanisława Kamacia
Zygmunta Toczka
Eugeniusza Błażewicza
Jadwigi Kowalczyk

Przy Krzyżu Żelaznym „Pamięci żołnierzy z wojny francusko-pruskiej 1870–1871”, który w 1980 r. stał się zastępczym miejscem pamięci i pomnikiem ofiar, pod którym palono znicze i składano kwiaty wspomniano o trzech ofiarach, których groby znajdują się poza Szczecinem:
Danielu Kućmie
Romanie Kużaku
Henryku Perkowskim
Dalszy ciąg obchodów Grudnia’70 odbędzie się w niedzielę, 17 grudnia. O godz. 9:30 w kościele pw. Stanisława Kostki w Szczecinie rozpocznie się msza w intencji ofiar tych wydarzeń, o godz. 12 uczestnicy spotkają się pod bramą Stoczni Szczecińskiej skąd przemaszerują na Plac Solidarności do pomnika „Anioła Wolności”.
__________________________________________

W dniu 17 grudnia, poranny wiec stoczniowców przed budynkiem dyrekcji stoczni zamienił się w robotniczy pochód, który jednak został rozproszony przez milicyjne siły. Około południa wyruszył z „Warskiego” kolejny, dużo większy pochód, do którego dołączyli się robotnicy z innych zakładów pracy. Próby zatrzymania manifestacji przez MO na ul. Dubois nie powiodły się i demonstranci ostatecznie dotarli do centrum miasta przed gmach KW PZPR, gdzie szybko zgromadził się ok. 20 tysięczny tłum mieszkańców. Szczecińska siedziba PZPR została zdemolowana i podpalona, rozsierdzony tłum zaatakował również pobliską siedzibę KW MO przy ul. Małopolskiej. Szturm ten został jednak odparty przez oddziały milicji i wojska. Zginęło jedenaście osób. Pod wieczór starcia przeniosły się w rejon ul. Kaszubskiej, gdzie demonstranci zaatakowali areszt śledczy, gmach prokuratury i pobliską jednostkę wojskową. Późnym wieczorem gniew tłumu skupił się na gmachu Miejskiej Rady Narodowej. Również w tych starciach padły kolejne ofiary.

W sumie, podczas wydarzeń Grudnia’70 zginęło 16 osób, wiele zostało rannych.

Marcin Górka,
asystent prasowy
IPN o. w Szczecinie