- Koszmar - mówi Krystyna Grabowska o mieszkaniu bez toalety. Kiedy 40 lat temu zamieszkała w kamienicy, od razu zaczęła się rozglądać, czy z kawałka kuchni nie można wydzielić łazienki. Udało się, ale zdołała umieścić w niej tylko wannę. Możliwości podłączenia ubikacji już nie było. Dzięki temu pani Krystyna może się przynajmniej wykąpać i zrobić pranie. Nie musi myć się w misce czy wanience dla dzieci - tak żyją ci, którzy łazienki nie mają. Znacznie gorzej wygląda sprawa załatwienia swoich potrzeb fizjologicznych. Toaletę pani Krystyna ma osobno. Wchodzi się do niej z zaniedbanej klatki schodowej, po której fruwają ptaki. Wejście do budynku nie ma domofonu. Do kamienicy wbiegają psy. Zwierzęta załatwiają się często pod drzwiami toalety pani Krystyny. Otwarte drzwi do budynku zachęcają też do wejścia podejrzane towarzystwo.

-Tuż przed drzwiami mojego wc często przesiadują jakieś typy - mówi pani Krystyna i nie ukrywa, że wzbudzają jej lęk. - Piją i ćpają. I nie reagują, kiedy się ich prosi, żeby stąd poszli. Najtrudniej jest, kiedy chcę pilnie skorzystać z toalety. Mówię im wtedy, że muszę do niej pójść. "To pani poczeka, aż wypijemy i poćpamy".

Pani Krystyna przyznaje, że przez chore nerki często musi korzystać z wc. "Negocjacje" z okupującymi klatkę ludźmi to dla niej męka.

- W dodatku, w toalecie jest zimą straszliwie zimno - mówi.- Młody to jeszcze może jakoś zniesie, ale dla starszej osoby to straszne. Łatwo się zaziębić.

W budynku, w którym mieszka pani Krystyna, tylko ona ma jeszcze taki kłopot z toaletą. Reszta mieszkańców zrobiła wc w mieszkaniach.

Takich mieszkań - bez toalety - jest w Świnoujściu znacznie więcej. Według danych Urzędu Miasta, wspólne wc na klatce schodowej mają lokale przy ulicy Armii Krajowej, Paderewskiego, Kołłątaja.

- Lokali niespełniających warunków technicznych dotyczących ich samodzielności jest 125, na około 1300, którymi administruje Zakład Gospodarki Mieszkaniowej - mówi Robert Karelus, rzecznik prezydenta Świnoujścia - w tym 39 w budynkach będących w stu procentach własnością gminy i 86 w budynkach wspólnot mieszkaniowych, w których ZGM posiada udziały.

Wśród tych lokali jest również 12 mieszkań (wszystkie są administrowane przez wspólnoty mieszkaniowe), które mają wspólną kuchnię.

- Część lokatorów takich mieszkań należących do gminy dostanie lokale w nowych budynkach komunalnych realizowanych przy ulicy Grunwaldzkiej - mówi Robert Karelus.- W pozostałych ZGM, w porozumieniu z zarządcami wspólnot, będzie systematycznie podnosił ich standard. Naszym celem jest zapewnienie mieszkańcom jak najlepszych warunków lokalowych. Po to budujemy nowoczesne bloki komunalne. I dzięki temu lokale o najniższym standardzie przekształcać będziemy w lokale socjalne.

W dwóch nowych budynkach przy ulicy Grunwaldzkiej będzie po 18 mieszkań komunalnych.

- Świnoujście jako jedna z niewielu gmin w Polsce buduje nowe lokale socjalne i komunalne. Realizowany projekt jest dofinansowany w piętnastu procentach z rządowego programu wspierania budownictwa socjalnego - mówi rzecznik prezydenta. - Projektowany jest już trzeci budynek, którego budowę rozpoczniemy bezpośrednio po oddaniu do użytku pierwszych dwóch. Pozwoli to na pewną rotację w zasobach mieszkaniowych miasta. Uwolni część lokali komunalnych, z których te najbardziej zdekapitalizowane i o nienajlepszych warunkach sanitarnych - chodzi właśnie chociażby o wspólne wc - przekształcone zostaną w lokale socjalne. Zdajemy sobie sprawę, że nie jest to łatwe i przede wszystkim kosztowne. Ale chcemy znaleźć środki w budżecie miasta oraz z programów rządowych na realizację tego zadania.

Anna Miszczyk "Marzenia o toalecie", Głos Szczeciński, 2 września 2011